نگاهی اجمالی به تاریخچه گردهمایی کافی الملکی های مقیم تهران و چگونگی تاسیس حسینیه در دهه های پیشین

پیشگفتار:
رشد صنعت و سایر تغییرات اجتماعی و اقتصادی یکصد ساله اخیر در ایران و جهان، موجب کوچ روستانشینان مخصوصا جوانان به شهر های بزرگ گردید،
این رویداد در کل کشور همه گیر بوده و به تبع آن منطقه ارونق و انزاب آذربایجان شرقی نیز با روستا های محدوده خود، از جمله روستای کافی الملک و کوشک از این قاعده مستثنی نبودند.
این کوچ بزرگ از آغاز قرن سیزده شروع شده و در میانه های آن به اوج خود رسید. مقصد اصلی جوانان مهاجر متوجه پایتخت کشور شهر تهران بود. بطوری که در دهه چهارم همان سده تعداد قابل توجهی در تهران سکنا گزیده و تهران گستردگی وسیعی پیدا کرد.
ادامه کوچ جوانان روستاها و حتی شهر های کوچکتر به پایتخت، موجب برپایی اجتماعات کوچک گردید که در گذر زمان در آن تغییرات اساسی ایجاد شده و به عنوان انجمن و یا هیأت فرهنگی مذهبی با پسوند نام روستا و یا شهر خود پیدا کرد.
در این نوشتار، ما قصد داریم با نگاه اجمالی به تاریخچه و چگونگی رشد و بالندگی این گرد همایی های آغازین و فراز و نشیب های طی راه ، ونهایتا روند تبدیل آنها به سازمان های مردم نهاد را بیان و به تصویر بکشیم.
مستند سازی این گونه امور موجب می گردد تا آیندگان با مطالعه و آگاهی از این تلاش ها و زحمات گذشتگان، ادامه دهنده راه آنها البته با مقتضیات زمان خود باشند.

الف : دوره اول از سال 1330 الی 1345 هجری شمسی
زمستان سال 1336 هجری شمسی بود که محمد ملا امینی و کریم افتخاری از کوشکی های پیشتاز مهاجرت به تهران و میر اسماعیل موسوی مقدم کافی ، سید باقر روائی نیا، غلامرضا پور حسن و محمود بابالو ارونقی از کافی الملکی های پیشتاز مهاجرت به تهران در منزل محمد ملا امینی واقع در خیابان خوش، اولین گردهمایی را انجام داده و در این گردهمایی تصمیم گرفته شد هیأت مذهبی مشترک برای کوشکی ها وکافی الملکی های مقیم مرکز ایجاد کنند.
در همان سال مجوز رسمی هیآت سیار توسط آقای محمود بابالوئی ارونقی از مراکز ذیربط اخذ گردید
این هیأت مذهبی در روز های جمعه شب در منازل هر یک از افراد به نوبت و داوطلبانه برگزار می گردید.
همچنان که ماهها و سال ها سپری می شد تعداد افراد شرکت کننده در گردهمایی هیأت فزونی می یافت، بطوری که امکان گنجایش آن تعداد جمعیت در منازل کوچک و کم ظرفیت آن دوره امکان پذیر نمی شد
ازدیاد جمعیت، موسسین اولیه هیأت را به تکاپو انداخت تا این مشکل را حل کنند. خصوصا اینکه این مشکل کمبود جا در ایام ماه محرم بیشتر خود نمایی می کرد.
اطلاعات این نوشتار، از طریق مذاکرات تلفنی و مصاحبه های حضوری با افراد آگاه به امورحتی حاضر و ناظر بر امورگذشته جمع آوری شده و به علت بعضی اتفاقات مهم در این روند که جنبه نقطه عطف را داشته، به سه دوره تقسیم و در اختیار خواننده قرار می گیرد.

تاریخچه:
رویدادهای چند دهه اخیر بصورت بسیار گذرا در سه دوره قابل تفکیک، دسته بندی و بیان می شود
ب: دوره دوم از سال 1345 الی1352 هجری شمسی
هیأت فرهنگی مذهبی مشترک به صورت دوره ای تا سال 1339 هجری شمسی در منازل موسسین اولیه کوشکی وکافی الملکی برگزار می گردید.
در سال مذکور به علت کثرت بیش از حد جمعیت، پیشنهاد تبدیل این هیأت فرهنگی مذهبی به دو هیآت فرهنگی مذهبی مستقل توسط پیشکسوتان و موسسین کوشکی مطرح و مورد تائید قرار گرفت.بدین ترتیب فشار ازدیاد جمعیت تا حدودی کاسته می شود.
با آغاز استقلال فعالیت هیأت فرهنگی مذهبی کافی الملکی های مقیم مرکز، در سال 1342 هجری شمسی صندوق قرض الحسنه جمعیت کافی الملکی مقیم مرکز راه اندازی شده و مسئولیت آن به سید محمد موسوی (فرزند معلم کبیر سید رضا موسوی ) وگذارگردید.
با گسترش فعالیتهای صندوق علی زحمتکش نیز به مجموعه صندوق پیوست و نهایتا در سال های بعدی سکاندار اداره صندق شد . این مسئولیت صندوق سالهای متمادی ادامه داشت تا اینکه با در گذشت ایشان، مسئولیت صندوق به عهده حسین غضنفری واگذار گردید.
در نیمه دوم تیرماه سال 1350 هجری شمسی رویداد مهمی رخ داد که نقطه عطف محسوب می شود. در آن سال یک خانه حیاط دار جنوبی در خیابان قصرالدشت مابین خیابان های آریانا و مرتضوی کوچه عسگری پلاک 2 به مبلغ 78 هزار تومان خریداری گردید.
سند مالکیت این ملک بنام موسسین اولیه هیأت فرهنگی مذهبی آقایان میر اسماعیل موسوی مقدم کافی ، محمود بابالوئی ارونق صادر گردید.
با این اقدام برزگ و ستودنی، کافی الملکی های مقیم مرکز برای اولین بار مکان ثابت پیدا کرده و بدون دغدغه می توا نستند گردهمایی ها و مراسمات مذهبی را در آنجا برگزار نمایند و این چنین، حسینیه کافی الملکی های مقیم مرکز ایجاد شد.

خرید خانه مسکونی قدم بود و سپس لازم بود ملک تخریب و بصورت سالن اجتماعات در آید و ماهیت حسینیه به خود بگیرد.قدم های بعدی با در خواست تخریب و جواز ساخت و بازدید کارشناسان شهرداری شهر تهران در تاریخ 1351 هجری شمسی و صدور جواز ساخت در همان سال برداشته شد و در نهایت ساخت حسینه در سال 1352 هجری شمسی به پایان رسید.
در ایجاد این بنای عام المنفعه افرادی زیادی نقش داشتند و اولین کار گروهی بزرگی بود که با اعتماد به نفس زیاد و اشتیاق فراوان به سر انجام رسید.
دوره سوم از سال 1352 هجری شمسی تا کنون

آغاز انقلاب اسلامی سال 1357 هجری شمسی و تغییر سیاست های کلان کشور
در فرزند آوری و رشد فزاینده جمعیت در سطح کشور و به تبع آن افزایش
جمعیت کافی الملکی های مقیم تهران، حسینیه فرهنگی مذهبی خیابان قصرالدشت جوابگوی نیاز های جامعه آن روز نبود. علاوه برآن تغییر جایگاه اجتماعی بخش قابل توجهی از جمعیت کافی الملکی های مقیم مرکز، برآن داشت تا تدبیری تازه کنند که بتواند جوابگوی موقعیت های اجتماعی و نیازهای فرهنگی مذهبی وکثرت روز افزون جمعیت باشند.
سال 1368 هجری شمسی بود که تلاش ها وفعالیت ها در تحقق مکان جدید حسینیه به ثمر نشست . در آن سال عباس عباسعلیزاده به نیابت و وکالت از طرف هیأت امنای حسینیه به سازمان زمین شهری تهران مراجعه وتقاضای زمین می کند. با پیگیری های فروان ایشان زمین حسینیه کنونی واقع در خیابان ستارخان خیابان حبیب الهی ، خیابان یکم دریان نو کوچه شاهین دژ پلاک 2 و 4 گرفته می شود. با تثبیت زمین، جواز ساخت حسینه در سه طبقه و با زیرزمین اخذ، و بلافاصله ساخت آن آغاز می گردد،
حسینیه دارای 800 متر مربع مساحت داشته و مساحت شبستان آن 525 متر مربع است، مساحت کل بنای آن 2200 متر مربع می باشد
بهره برداری ازحسینیه در سه مرحله انجام گرفته است، در سال 1370 هجری شمسی زیر زمین آن مورد بهره برداری قرار گرفت، در سال 1372 هجری شمسی ساخت کل حسینیه به پایان رسید و در نیمه شعبان سال 1375 هجری شمسی رسما افتتاح گردید.

کلام آخر:
در این حسینیه علاوه برفعالیت های فرهنگی مذهبی، پاتوق دیدارهای دوستانه، ارائه تجربیات موفق، همفکری در حل مشکلات و حتی حمایت های مالی در قالب صندوق قرض الحسنه برنامه ریزی شده است،
قدمت صندوق قرض الحسنه حسینیه، همپای اولین گرد همایی کافی الملکی های مقیم مرکز بوده و در طول فعالیت خود بسیار پویا و راه گشا بوده است ، این صندوق در حل مشکلات اعضای خود، کار نامه ای درخشان دارد.
حسینیه دارای ساختار تشکیلاتی بوده که در راس آن هیأت امناء قرار دارد که منتخب کافی الملکی های مقیم مرکز هستند، این حسینیه در چارچوب مرامنامه مصوب خود اداره می شود.
ما در این نوشتار، جز نام موسسین اولیه هیأت فرهنگی مذهبی و صندوق قرض الحسنه، از ذکر نام سایر افرداد پرهیز کردیم. پر واضح است که یک کار گروهی، نیازمند عزم گروهی بوده و ضرورتا همه افراد گروه در آن همکاری و مشارکت داشتaه اند و ذکر نام آنها بعلت کثرت تعداد افراد امکان پذیر نمی باشد.
این نوشتار قصد دارد. با مستند سازی تلاش ها و اقدامات گذشتگان و روند دگرگونی و تغییر و تحولات جمعیت کافی الملکی های مقیم تهران را به تصویر بکشد.

گرد آورنده : قربانعلی کریمخانی
تنظیم و ویراستاری: محمد کاظمی
تهیه فیلم مستندات: میرحمید موسوی